Firmy produkcyjne w Polsce muszą dostosować się do unijnych i krajowych regulacji, obejmujących obowiązek raportowania emisji, rozliczania uprawnień do emisji oraz wdrażania działań na rzecz redukcji CO₂. Niedostosowanie się do przepisów może skutkować wysokimi karami finansowymi oraz ograniczeniem działalności. Jednocześnie istnieje szerokie wsparcie dla przedsiębiorstw, które inwestują w technologie ekologiczne i niskoemisyjne. Regulacje prawne w Polsce dotyczące emisji gazów cieplarnianych przez firmy produkcyjne wynikają zarówno z prawa krajowego, jak i unijnego. Kluczowe przepisy obejmują:


1. System EU ETS (Europejski System Handlu Emisjami)

Firmy produkcyjne w Polsce, które należą do sektorów o wysokiej emisji, są objęte Europejskim Systemem Handlu Emisjami (EU ETS).

  • Obowiązki:
  • Uzyskanie i rozliczanie uprawnień do emisji CO₂ w oparciu o wyznaczone limity.
  • Monitorowanie, raportowanie i weryfikacja emisji gazów cieplarnianych co roku.
  • Sankcje:
    Za brak odpowiednich uprawnień lub nierzetelne raportowanie grożą wysokie kary finansowe, obecnie wynoszące 100 euro za każdą dodatkową tonę emisji.

2. Krajowy Program Ochrony Powietrza (KPOP)

Polska wdraża cele klimatyczne zgodne z Europejskim Zielonym Ładem, zobowiązując się do redukcji emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55% do 2030 r. (w porównaniu z 1990 r.).

  • Wymogi dla firm:
  • Wdrażanie technologii niskoemisyjnych i odnawialnych źródeł energii.
  • Zmniejszanie energochłonności procesów produkcyjnych.

3. Ustawa o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz.U. 2022 poz. 799)

Reguluje krajowy system zarządzania emisjami, w tym:

  • Planowanie działań redukcyjnych: Firmy o dużej emisji są zobowiązane do przygotowywania planów redukcji emisji.
  • Rejestr emisji: Monitorowanie i zgłaszanie emisji w rejestrze prowadzonym przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE).

4. Prawo energetyczne i Ustawa o efektywności energetycznej

Wymaga od przedsiębiorstw prowadzenia audytów energetycznych oraz wdrażania działań poprawiających efektywność energetyczną, co ma bezpośredni wpływ na redukcję emisji CO₂.


5. Lokalne regulacje i wsparcie finansowe

Polska wprowadza dodatkowe instrumenty wspierające firmy, takie jak:

  • Fundusz Modernizacyjny: finansowanie projektów na rzecz niskoemisyjnej gospodarki.
  • Programy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) wspierające modernizację technologii w kierunku niskoemisyjnych.